00:47 Qiziqarli o'lchovlar (O'qing bu juda kerakli) | |
Ko‘pchilikni: "Milliardan katta bo‘lgan sonlar qanday nomlanar ekan?", -degan savol qiziqtirishi tabiiydir. Sonlar cheksiz bo‘lishiga qaramay, ularning nomlari bor ekan. Tarixga bir nazar tashlaylik. V asrda xind raqamlari paydo bo‘ldi, lekin ularning dunyoga keng tarqalishida bobomiz Al Xorazmiy xizmatlari beqiyosdir. XII asrda Al Xorazmiy asarlari lotin tiliga tarjima qilinganidan so‘ng, ularga Yevropa davlatlarida qiziqish uyg‘ondi. Asta-sekin ko‘pgina davlatlar xind raqamlaridan foydalana boshladilar. Xind raqamlari endilikda arab raqamlari deya nomlandi. Rossiyada xam XVII asrga qadar raqamlar o‘rniga xarflardan foydalanishgan. XVII asrning oxiriga kelib arab raqamlari keng tarqala boshladi. XIII asrda mashhur italiyalik sayyoh Marko Polo Xitoyga borib, bu mamlakat boyligini ifodalash maqsadida “million” so‘zini o‘ylab topgan. “Milliard” so‘zi esa 1871 yilda frank-pruss urushi natijasida paydo bo‘lgan. Frantsuzlar Germaniyaga 5 000 000 000 frank miqdorida tovon to‘lashga majbur bo‘lgan va bu sonning yangicha nomini o‘ylab topishgan. Katta sonlarning nomlanishi lotin tilidan kelib chiqqan bo‘lib, lotin tilidagi tartib son nomi yoniga million qo‘shimchasi qo‘yib o‘qilish printsipiga asoslangandir. Million – birning yonidagi nollar soni 6 Milliard - birning yonidagi nollar soni 9 Trillion - birning yonidagi nollar soni 12 Kvadrillion - birning yonidagi nollar soni 15 Kvintillion - birning yonidagi nollar soni 18 Sekstillion - birning yonidagi nollar soni 21 Septillion - birning yonidagi nollar soni 24 Oktillion - birning yonidagi nollar soni 27 Nonillion - birning yonidagi nollar soni 30 Detsillion - birning yonidagi nollar soni 33 Bundan keyingi raqamlarning nomlanishi turli davlatlarda farqlanadi. Andetsillion - birning yonidagi nollar soni 36 Duodetsillion - birning yonidagi nollar soni 39 Tredetsillion - birning yonidagi nollar soni 42 Kvattordetsillion - birning yonidagi nollar soni 45 Kvindetsillion - birning yonidagi nollar soni 48 Seksdetsillion - birning yonidagi nollar soni 51 Septemdetsillion - birning yonidagi nollar soni 54 Oktodetsillion - birning yonidagi nollar soni 57 Novemdetsillion- birning yonidagi nollar soni 60 Vigintillion - birning yonidagi nollar soni 63 Anvigintillion - birning yonidagi nollar soni 66 Duovigintillion - birning yonidagi nollar soni 69 Trevigintillion - birning yonidagi nollar soni 72 Kvattorvigintillion - birning yonidagi nollar soni 75 Kvinvigintillion - birning yonidagi nollar soni 78 Seksvigintillion - birning yonidagi nollar soni 81 Septemvigintillion - birning yonidagi nollar soni 84 Oktovigintillion - birning yonidagi nollar soni 87 Novemvigintillion - birning yonidagi nollar soni 90 Trigintillion - birning yonidagi nollar soni 93 Antrigintillion - birning yonidagi nollar soni 96 Gugol ( bu nomni amerikalik matematik Edvard Kasnerning 9 yoshli jiyani o‘ylab topgan) - birning yonidagi nollar soni 100 (davomi bor) Gugolpleks - birning yonidagi nollar soni 10100 (davomi bor) Million qadam yursangiz, 600 km yo‘l bosgan bo‘lasiz. Bir qator saf tortgan bir million kishi 250 km masofani egallaydi. Angishvonada bir million marta olingan suv qariyb bir tonna bo‘ladi. Million betli kitobning qalinligi 50 km ga yetadi. | |
|
Всего комментариев: 0 | |